Help, mijn VAR vervalt
Als zzp'er kun je er niet om heen; de VAR (verklaring arbeidsrelatie) bestaat straks niet meer en wordt vervangen door een modelcontract. Het is de afgelopen weken volop in het nieuws geweest, maar wat betekent dit nou voor jou als zzp'er? Onze financiële columnist Sabine Barthel van Krijtstreep BV legt het uit.
Waarom was er de VAR? Ook al ben je als zelfstandige aan het werk, de Belastingdienst kan soms vinden dat je voor de belastingheffing toch in dienstbetrekking bent. Je opdrachtgever is dan verplicht op jouw factuur loonbelasting en premies in te houden. Dit was met name vervelend als de Belastingdienst dit achteraf bij een controle pas ontdekte. Jij hebt dan immers je factuur al betaald gekregen en je opdrachtgever zou dan alsnog belastingen, premies, boete en rente moeten betalen.
Om dit te voorkomen kon je een VAR aanvragen. De Belastingdienst gaf daarmee vóóraf zekerheid dat je opdrachtgever geen belasting en premies in hoefde te houden. Voor zowel zzp'er, opdrachtgever en de Belastingdienst een fijne situatie.
Waarom nu het modelcontract? In de praktijk bleken er te veel 'schijn-zzp'ers' te zijn: zzp'ers die voor één opdrachtgever werken en die feitelijk niets anders doen dan hun collegas die in loondienst zijn, maar wel gebruik maken van bijvoorbeeld de belastingvoordelen voor ondernemers. Om die reden is het modelcontract ingevoerd en gaat de VAR per 1 mei 2016 verdwijnen. Zzp'ers kunnen dan geen VAR meer aanvragen. In plaats van een VAR zul je samen met je opdrachtgevers overeenkomsten gebruiken die door de Belastingdienst zijn opgesteld of beoordeeld. Bij het gebruik van deze overeenkomsten hebben jij en je opdrachtgevers weer zekerheid over de belastingheffing.
Zo blijf je de hele werkdag gefocust >>
Ik heb een VAR, wat moet ik doen? Tot 1 mei 2017 geldt een overgangsregeling en is je VAR nog geldig. Je hebt tot die datum de tijd om samen met je opdrachtgever een overeenkomst te sluiten. Op de site van de Belastingdienst staan de goedgekeurde voorbeeldovereenkomsten die bruikbaar zijn in verschillende situaties. Klik hier voor de voorbeeldovereenkomsten.
Als je werkt met een door de Belastingdienst opgestelde of goedgekeurde overeenkomst heb je gewoon dezelfde zekerheid als met de VAR; je opdrachtgever weet dat hij of zij geen loonbelasting en premies hoeft te betalen. Net als bij de VAR ben je als zzp'er dan ook niet verzekerd voor de werknemersverzekeringen, bij werkloosheid, ziekte of arbeidsongeschiktheid. Als je op 1 mei 2017 geen (nieuwe) overeenkomst met je opdrachtgever hebt gesloten, loop je het risico dat deze wel premies en belastingen gaat inhouden op je factuur.
Zijn de voorwaarden in het contract anders dan de VAR? Bij de VAR werd gekeken naar alle werkzaamheden die jij als zzp'er voor al je opdrachtgevers deed. Zo moest je voor het krijgen van je VAR meerdere opdrachtgevers hebben en investeren in je eigen bedrijf (bijvoorbeeld voor een eigen laptop of andere bedrijfsmiddelen). De modelovereenkomst kijkt niet naar jouw totale plaatje, maar puur naar de relatie tussen jou en elke afzonderlijke opdrachtgever.
Belangrijk bij de overeenkomst is dat de relatie tussen jou en je opdrachtgever 'losser' moet zijn dan een relatie tussen werknemer en werkgever. In juridische taal: er mag geen gezagsverhouding bestaan tussen jou en je opdrachtgever. Dit is een vaag begrip dat moeilijk is uit te leggen. Een opdrachtgever zal je zeker instructies geven over wat hij van jou als zzp'er verwacht, maar een werkgever kan meer eisen stellen, bijvoorbeeld waar en wanneer je je werkzaamheden verricht. De overeenkomst eist dat de zzp-werkzaamheden geheel zelfstandig en naar eigen inzicht, zonder toezicht of leiding van de opdrachtgever worden uitgevoerd. Hierover zal het komende jaar meer uitleg komen door de Belastingdienst. Zoals gezegd, tot 1 mei 2017 is je VAR nog geldig en hebben beiden partijen nog tijd om aan de nieuwe constructie te wennen.
En wat als een opdrachtgever premies gaat inhouden? In de Marie Claire van deze maand staan meer tips voor zzp'ers. Een van de belangrijkste adviezen is dat je een goede boekhouder inschakelt, zeker als je zelf cijfers en belastingen niet leuk vindt of snapt. Deze kan je ook helpen wanneer een bestaande opdrachtgever door de nieuwe regels toch belastingen gaat inhouden. Omdat je over deze opdracht dan al belasting betaalt, zal een al opgelegde voorlopige aanslag over je ondernemingswinst verlaagd kunnen worden.
Heb je vragen over het modelcontract? Mail ze naar online@marieclaire.nl