In Vertrouwen: ‘Het is zo verdrietig om te doen alsof die zwangerschap nooit heeft bestaan’

Na haar miskraam had Amber van Leeuwen (32) behoefte aan steun van lotgenoten. Ze ontdekte dat meerdere vrouwen in haar omgeving een miskraam hadden gehad, zonder dat ooit aan iemand te vertellen. Amber wil die stilte doorbreken.

Amber (32): “Vijf jaar geleden besloten mijn vriend en ik aan kinderen te beginnen. We zijn al best lang samen, nu elf jaar, en onze relatie was stabiel. Helaas raakte ik niet zwanger. Naarmate de jaren verstreken, voelde elke keer dat ik weer ongesteld werd als een steeds grotere teleurstelling. Het verlangen naar een gezin werd alsmaar groter. Overal om me heen zag ik zwangere vrouwen en pasgeboren baby’s, en op social media de ene na de andere post van blije toekomstige ouders met positieve zwangerschapstesten. Van al die berichten ging een comfortabele vanzelfsprekendheid uit, terwijl wij juist ondervonden dat ons leven niet maakbaar was. Na drie jaar proberen, kwamen we in aanmerking voor een fertiliteitsbehandeling. Maar vlak voordat ik aan het traject zou beginnen, raakte ik toch op de natuurlijke manier zwanger.

Ik kon het gewoon niet geloven en deed wel negen zwangerschapstesten om mezelf ervan te overtuigen dat ik het goed had gezien. Ja hoor. Twee blauwe streepjes! Pure extase, dat was wat ik voelde. We kregen een kindje. Eindelijk. Ik deelde het goede nieuws met mijn familie, vrienden en op sociale media. We fantaseerden erop los: over hoe ons kindje eruit zou zien en of het een jongetje of een meisje zou worden. Ik was zo blij dat ik er niet eens bij stilstond dat het ook weleens fout zou kunnen gaan.

Bij elf weken zwangerschap ging ik voor de eerste controle naar de verloskundige. Ik had daar enorm naar uitgekeken. Het was midden in de corona-epidemie en mijn vriend mocht niet mee de behandelkamer. Ik vond dat maar raar. Dit kindje was net zoveel van hem als van mij; hij was de vader. Wat een onzin dat hij niet aanwezig mocht zijn bij zo’n bijzonder moment. Via videobellen hielden we contact en kon hij alles toch een beetje meebeleven.

Geen hartslag te zien

Ik ging op de behandeltafel liggen, waarna de verloskundige de koude gel op mijn buik uitsmeerde en vervolgens met haar echoscoop op zoek ging naar ons kindje. Verwachtingsvol keek ik op het scherm mee. Ik zag niks. Zij ook niet. Haar gezicht betrok en de sfeer sloeg volledig om. De verloskundige vertelde me dat er geen kloppend hartje te zien was en dat ons kindje niet meer leefde. Ze zei dat ze mijn vriend er toch maar even bij ging roepen. De rest van wat er toen gebeurde of gezegd werd, is volledig aan me voorbijgegaan. Elf weken had ik een baby’tje in mijn buik en nu opeens werd me gezegd dat dit kindje nooit geboren zou worden en ik thuis een miskraam zou krijgen. Ik was overmand door verdriet.

Die miskraam kwam al snel op gang en ik verloor veel bloed. Zoveel dat ik bijna onderuitging. We belden de verloskundige. Die kwam langs en zei dat bloedverlies en buikpijn er nou eenmaal bij hoorden. In die week kwamen veel familieleden en ook onze beste vrienden langs. Aanvankelijk had ik gezegd dat ik niemand wilde zien, maar mijn vriend – die mij door en door kent – weet dat ik juist de nabijheid van mensen nodig heb. Ik was er toen alleen nog niet aan toe om erover te praten. Alle knuffels en schouders om op uit te huilen waren echter wel enorm welkom.

In de weken die volgden, kreeg ik steeds meer behoefte om over het verlies te praten. Ik miste het contact met vrouwen die hetzelfde was overkomen. Die kende ik eigenlijk niet. Zelf was ik wel openhartig over mijn miskraam, ook op Instagram. Mede daardoor sprak ik ineens steeds meer vrouwen die hetzelfde hadden doorgemaakt. Niet zo gek, want één op de tien vrouwen krijgt een miskraam, in welke vorm of welk stadium van de zwangerschap dan ook. Eén op de tien! Dat zijn echt heel veel vrouwen. Ik dacht: en waarom horen we er dan zo weinig over? Zelfs in vriendengroepen of onder collega’s is het kennelijk een onderwerp dat nauwelijks bespreekbaar is. Er rust een taboe op en stellen rouwen vaak in stilte: hoe schrijnend is dat!

Wat hierin zeker meetelt is dat er ooit bedacht is dat je je zwangerschap pas dient te verkondigen als je die eerste, onzekere twaalf weken voorbij bent. Ik erger me mateloos aan die traditie. Vrouwen die hun leidinggevende, collega’s of vrienden überhaupt nog niet hebben verteld dat ze in verwachting zijn en dat kindje vervolgens verliezen, ervaren hierdoor een gigantische drempel om hun verdriet te delen en krijgen zodoende helemaal geen steun. Met alle gevolgen van dien. Kijk, ik heb een eigen bedrijf en heb het in die eerste weken na mijn miskraam rustig aan kunnen doen, maar ik heb ook vrouwen in loondienst gesproken die, ondanks het feit dat ze zich mentaal en lichamelijk nog niet goed voelden, toch snel weer aan het werk gingen. Blijkbaar vinden we het behoorlijk lastig om zoiets als een miskraam te delen, en dat terwijl het zo vaak voorkomt.

Hup, en doorgaan

Ik heb ook vrouwen gesproken die zich na een miskraam nog tijden schuldig hebben gevoeld. Zo vertelde een vriendin me dat ze lange tijd dacht dat het haar schuld was dat de zwangerschap was afgebroken. Ze had naar eigen zeggen veel te hard gewerkt en te weinig rust genomen. Na dit verlies was ze weer keihard aan het werk gegaan en toen ze opnieuw zwanger raakte, besloot ze dat het nu helemaal niet meer opportuun was om iets over haar miskraam te delen. Tot nu toe dan. Het verdriet zat er nog steeds. Kennelijk zijn we zo gedrild. Hup, en doorgaan! Of er wordt gezegd: ‘De volgende keer beter’.

Wat ik aan haar verhaal ook pijnlijk vond en vind, is dat zij, een van mijn beste vriendinnen, met zo’n zwaar schuldgevoel heeft geworsteld en dat ik dat nooit heb geweten. Ik heb er daardoor niet voor haar kunnen zijn, ook al had ik dat wel graag gewild. Ik denk dat het echt heel erg helpt als wij vrouwen het gesprek hierover aangaan en ook de mindere kanten van het leven met anderen delen. Openhartig zijn heeft mij enorm geholpen om m’n verlies een plekje te geven. Ons leven is nou eenmaal niet alleen maar een aaneenschakeling van hoogtepunten. Een dieptepunt hoort er ook bij. Bovendien is het zo verdrietig om te zwijgen en te doen alsof die zwangerschap helemaal nooit heeft bestaan.

Verdrietige mannen

Om die reden heb ik een paar maanden na mijn miskraam een kettinkje voor mezelf ontworpen met twee tranen: een traan van geluk en een van verdriet, plus een vergeet-mij-nietje. Als ik dit kettinkje om heb, heb ik het gevoel dat ik ons kindje nog altijd bij me draag.

Mede dankzij alle gesprekken met vriendinnen en andere vrouwen kwam ik erachter dat er heel veel informatie, steun en ‘bewustzijn’ ontbreekt omtrent dit rouwproces. Dat geldt niet alleen voor vrouwen, maar zeker ook voor mannen. Die keken natuurlijk ook uit naar hun kindje en zijn ook verdrietig na een miskraam. Qua begrip en openhartigheid is er anno 2022 dus nog wel wat werk te verzetten.

Met dit in gedachte kwam ik op het idee om Memorē op te richten. Bij Memorē hopen wij ouders die hun kindje tijdens de zwangerschap, rond de geboorte of kort daarna zijn verloren, een klein beetje verlichting te bieden. Als hart onder de riem, als hoop, als een liefdevol eerbetoon.

Herinneringsketting

Dit doen we onder andere door mijn eigen verhaal te delen, maar ook met onze Care Collection, waarin we naast een herinneringsketting ook mooie kaarsen, een prachtige houten bewaarbox en producten waarmee je de hormoonbalans kunt herstellen, aanbieden. Daarnaast delen we met onze ‘care partners’ praktische tools om je te helpen helen na een zwangerschapsverlies. Door extra aandacht te hebben voor je lichaam, geest en ziel.

Ik heb mijn verlies voor een groot deel kunnen verwerken door met Memorē mijn licht te laten schijnen op verlies na miskraam, doodgeboorte, abortus of premature geboorte. Want hoe je je kindje ook verloren hebt, je was 100% zwanger en zult dus veel verdriet ervaren. Bovendien is het mijn missie om te breken met die twaalf-wekentraditie, die het stilzwijgen alleen maar in de hand werkt. Anderhalf jaar geleden ben ik bevallen van een gezonde dochter. Veel mensen denken dat die geboorte alle leed verzacht. Zo werkt dat niet voor mij. Onze dochter vervangt niet het kindje dat eerder in mijn buik zat, en hoewel ik superdankbaar en gelukkig ben op dit op moment, sta ik nog regelmatig even stil bij die eerste zwanger- schap en voel ik de behoefte om even te rouwen om wat niet heeft mogen zijn.

Tekst: Natasja Bijl (Marie Claire) | Beeld: Chad Madden

Laatste nieuws