We schreven al eens over hoe je een relatie met een narcistische partner het beste kunt beëindigen. Door het ‘quick and dirty’ aan te pakken. Oftewel: door geen contact meer met diegene te hebben. Effectief als je samen geen kinderen hebt, onmogelijk als jullie wel samen ouders zijn. Hoe kun je een relatie dan het beste beëindigen?
Wat je van je ex kunt verwachten
De relatie met een narcist beëindigen verloopt voor bijna iedereen hetzelfde. Je moet de moed verzamelen om aan te geven dat jij niet verder wilt, of de relatie wordt abrupt verbroken door de ander. Personen die geen kinderen met hun ex hebben, kunnen er dan voor kiezen om alle banden te breken – iets wat ook het beste is om onder andere te voorkomen dat je ex jou probeert terug te winnen. Dit werkt echter niet als jullie samen een gezin hebben. Het beëindigen van de relatie is dan niet eens het lastige, het moeilijkere stukje komt daarna, zo weet narcismecoach Lot Anne Mulder. “Jullie moeten sowieso contact houden voor de kinderen. Dat is best pittig, omdat je dan met iemand te maken hebt die heel boos is op jou omdat je de relatie beëindigde (of überhaupt doorgaat met je leven en ‘ademt’) en die jou als vijand ziet. Die persoon zal jou op allerlei manieren dwarszitten.” Afspraken omtrent de kinderen dwarsbomen of contact zoeken voor elk wissewasje. De jongste heeft zijn teen bijvoorbeeld gestoten, of je ex kan de gymkleren niet vinden.
Aan haar cliënten die in dat schuitje zitten, adviseert Mulder om ‘advocatentaal’ te gebruiken wanneer ze met hun ex moeten praten over de kinderen. “Ga er niet op in als er naar jouw emoties gevraagd wordt of als je ex wilt weten wat je die dag aan het doen bent, of met wie.” Vaak gaan narcistische ex-partners geraffineerd te werk. “De kinderen worden vaak gebruikt om alsnog informatie over jou in te winnen. Het is goed om duidelijk te zijn tegenover je ex dat de kinderen daar niet voor gebruikt gaan worden.”
Hoe voorkom je dat je een tweede keer voor een narcist valt?
Hoe te communiceren
Exen die last-minute van dag willen ruilen waarop zij de kinderen hebben en andere afspraken willen omgooien; het is iets wat de cliënten van Mulder vaak meemaken. De tip van de narcismecoach is dan ook om een strak ouderschap plan op te stellen. “Praat op zo’n moment alleen over feiten ten opzichte van de kinderen. Bijvoorbeeld wanneer jij de kinderen ophaalt.” Ook kan het volgens Mulder een goed idee zijn om face-to-facemomenten tot een minimum te beperken. “Bijvoorbeeld door ze ’s ochtends naar school te brengen en af te spreken dat je ex ze aan het einde van de dag ophaalt.”
Je zult contact met je ex moeten houden om dingen te bespreken over de kinderen. Mulder raadt aan om zorgvuldig te kijken naar de duur van de communicatie, de frequentie van de communicatie en de intensiteit van de communicatie. Als de relatie nog maar net verbroken is, ben je immers nog aan het herstellen van de emotionele mishandeling. Je ex kan dan een enorme trigger zijn. “Ik adviseer mijn klanten om kritisch te kijken naar het communicatiemiddel dat ze gebruiken. Bellen is bijvoorbeeld beter dan live met elkaar afspreken, appen is beter dan bellen en mailen is beter dan appen. Ik zie dat veel van mijn klanten het contact met hun ex langzaam afbouwen en uiteindelijk één keer per week feitelijk mailen over de kinderen. Dit moet op deze manier, want anders stopt het continue appen en bellen niet, al zijn mijn klanten wellicht wel de meest intense gevallen.”
Naast het juiste communicatiemiddel kiezen, is het ook belangrijk dat je de communicatieduur binnen de perken houdt. “Als iemand een uur wil bellen, zal het niet alleen gaan over de kinderen. Je krijgt dan eigenlijk alleen maar vragen over wat je aan het doen bent, of je al een nieuwe relatie hebt. Of je ex zal veel onaardige dingen over jou zeggen. Houd het daarom zo kort mogelijk. Vraag je ex: ‘Goh, heb jij nog vragen over de kinderen? Nee, dan ga ik nu ophangen’, en hang dan ook echt op. Hetzelfde geldt voor appjes en mails. Reageer niet op dingen die niet over de kinderen gaan.”
Loskomen van je ex en samen ouder zijn
We hadden het in dit artikel al over het loskomen van je ex. In principe geldt datzelfde proces voor iemand die kinderen heeft met een narcistische ex-partner, maar het loskomen zal langer duren. “Het is hetzelfde proces: je gaat inzien wat de relatie met jou heeft gedaan en je gaat langzaam weer aan je eigen identiteit bouwen en je vrijheid weer ervaren. Soms duurt dit proces langer dan bij mensen die geen kinderen hebben met hun ex, omdat je langer in de chaos zit. Je bent nog bezig met het oplossen van situaties omtrent de kinderen. Ook duurt het langer omdat jij ook je kinderen moet begeleiden. Voor hen is het ook een flinke verandering als hun ouders uit elkaar gaan.”
Co-ouderschap is vaak niet mogelijk
Heel veel mensen hopen een co-ouderschap met hun ex op te kunnen bouwen, maar uit de praktijk weet Mulder dat dit erg moeilijk is. “Het zit ‘m al in het woordje ‘co’. Je hebt dus echt twee meewerkende mensen nodig, maar helaas komen de meeste van mijn klanten uit op parallel solo-ouderschap. Er zijn dan twee sets aan totaal andere regels bij beide ouders. Er worden geen gezamenlijke uitjes meer ondernomen. Voor de kinderen is dit ook vaak de meest stress-vrije versie gezien beide ouders elkaar niet meer triggeren. Er is automatisch minder conflict.” Als niet-narcistische ouder raadt de narcismecoach aan om dit aan je kinderen uit te leggen. “Vertel hen dat er andere regels zijn bij de ene ouder dan bij de andere. Bij de narcistische ouder mag bijvoorbeeld elke dag pizza en patat gegeten worden en bij jou niet. Leg aan je kinderen uit dat het oké is dat er twee verschillende sets aan regels zijn”
Het kan behoorlijk frustreren wanneer je ex een eigen plan trekt. Dat loslaten is lastig, maar Mulder adviseert om dat toch te doen. “Je merkt op den duur dat daar anders alleen maar extra gedoe om komt. Meestal besluiten mensen om het los te laten. Soms merk je dan wel dat de kinderen het minder leuk vinden bij de narcistische ouder en dat ze minder tijd met diegene willen doorbrengen, dat maakt extreme verschillen in het ouderschap dan al iets makkelijker.”
Dit bericht op Instagram bekijken
Niet willen compenseren
Veel cliënten van Mulder maken zich zorgen om twee totaal verschillende opvoedstijlen. Ze vragen zich geregeld af of ze iets moeten compenseren, of er schade gedaan wordt die ze ongedaan kunnen maken. De narcistische ouder heeft immers weinig zelfinzicht, is niet goed in staat om grenzen aan te geven, geeft de kinderen wellicht slechte voorbeelden en die persoon liegt vaak, waardoor kinderen dubbele moralen aangeleerd kan worden. Wat kun je dan doen? “Mijn tip is eigenlijk om veel te praten met je kinderen”, deelt Mulder. “Emoties worden vaak niet geaccepteerd bij de narcistische ouder. Jij als gezonde ouder accepteert de emoties en ervaringen van je kind(eren) wel. Of je kan jezelf trainen om deze te gaan accepteren en door te vragen bij jouw kinderen. Vraag door naar hun belevingen. Blijf ook gezonde grenzen stellen. Dat is heel ingewikkeld; wel grenzen bij de een, niet bij de ander. Leg uit waarom je grenzen stelt en waarom jij dat belangrijk vindt.” Ook is het belangrijk dat je de grenzen van je kinderen accepteert. “Deze grenzen worden vaak niet gerespecteerd door de narcistische ouder. Zorg dat jij daar een gezonde tegenhanger aan geeft.”
Helaas is het niet mogelijk om het verkeerde gedrag van je ex honderd procent te compenseren. “De kinderen gaan gewoon ook naar de narcistische ouder. Het is een utopia om dan te hopen dat jij dat kunt compenseren. Dat lukt niet. Je mag dat gedeelte echt wel loslaten. Je hebt tijdens de relatie waarschijnlijk al alles gedaan om het te proberen op te vangen. Dat is ook een reden waarom mensen soms bij hun partner blijven als ze samen kinderen hebben, omdat ze denken dat ze de schade van de narcistische ouder op de kinderen dan kunnen beperken. Maar dat kan dan al niet, dus dat kan ook niet na de relatie. Je zult het dus tot een zekere hoogte moeten leren loslaten en de verantwoordelijkheden aan de narcistische ouder moeten geven. En als het dan misgaat, mag je daar echt wel maatregelen voor treffen.”
Ook kan Mulder niet genoeg benadrukken hoe belangrijk het is om met je kinderen te blijven praten. “Blijf goede gesprekken met hen hebben, zodat ze wel een juist perspectief krijgen van wat de realiteit is. Leer hen dat ze grenzen, wensen en emoties mogen hebben. Leer hen een eigen stem en mening te mogen hebben”
Beeld: iStock
