‘Mijn vrouw was bang dat ze jaloers zou worden op mijn zwangerschap’

Via een spermabank proberen Jake en haar vrouw Karin zwanger te worden: "Via een verwijzing van de huisarts konden we bij de vruchtbaarheidskliniek terecht, en binnen vijf maanden hadden we onze intake."

Jake (34, fotograaf) droomde altijd van een groot gezin. Maar als een LHBTQIA+-stel – in dit geval twee vrouwen – een kinderwens heeft, is daar een beetje extra hulp bij nodig. Via een spermabank proberen Jake en haar vrouw Karin (37, werkzaam in sales) nu zwanger te worden.

Kinderwens

Jake: “Ik heb Karin ontmoet via Tinder, zeven jaar geleden. Al tijdens onze eerste date vroeg ik haar: ‘Wil jij trouwen? En wil je kinderen?’ Over dat trouwen was ze niet meteen enthousiast, maar een duidelijke kinderwens bleek ze wel te hebben. Inmiddels zijn we druk bezig die gezamenlijke droom te verwezenlijken. Dat trouwen deden we toch ook, Karin heeft mij zelfs gevraagd, terwijl ze altijd keihard riep dat ze het niets meer vond dan een papiertje.

Ze ging op haar knieën bij het reuzenrad in Scheveningen, waar ik onder valse voorwendselen naartoe was gelokt. Ik viel haast flauw omdat ik het niet kon geloven, maar riep toen keihard: ‘Jaaaa!’ Mijn hele leven heb ik gedroomd van een groot gezin. Ik zie ons al met z’n allen aan een tafel met kerstmis. Ik ben zelf opgegroeid in Brazilië met twee broers, die inmiddels ook kinderen hebben. Ik ben een echt familiemens. Uit een eerdere relatie heb ik al een zoon van elf, Bryan. Dat ik graag nog meer kinderen en ooit ook kleinkinderen zou willen, stond voor mij onomstotelijk vast. Al is dat natuurlijk niet vanzelfsprekend als je een relatie hebt met een andere vrouw.

Donormatch

Karin en ik hebben er veel over gesproken. Welke manier past bij ons? Wij hadden in onze directe omgeving geen vriend die we wilden vragen om ons hierbij te helpen. Bovendien ligt het dan ook anders met rechten voor de niet-biologische moeder. We wilden zeker weten dat Karin als niet-biologische moeder ook ouderlijke rechten zou krijgen. Door de donor via een kliniek te krijgen, wordt dit goed geregeld. Adoptie was voor ons geen optie, omdat we de wens hadden om zelf zwanger te worden en een kindje te dragen – zwanger zijn vond ik te gek. Toen kwamen we uit bij European Sperm Bank. En hier konden we ook snel terecht, terwijl er in Nederland een groot tekort aan spermadonors is waardoor de wachttijden erg lang zijn. Het is best een traject waar je dan in terecht komt. Je ondergaat allerlei medische tests, die worden gedaan bij de vruchtbaarheidskliniek in Nederland. En het is ook financieel een uitdaging. Als alleenstaande moeder of als je een relatie met een vrouw hebt, krijg je wel subsidie, maar alsnog betaal je veel geld voor iedere poging die je onderneemt.

Het was al snel duidelijk dat ik van ons tweeën degene zou zijn die ons kindje zou gaan dragen, omdat Karin fysiek niet in staat is om zwanger te worden; ze heeft een erfelijke bloedziekte. Afgelopen zomer hakten we de knoop door en besloten we ervoor te gaan. Via een verwijzing van de huisarts konden we bij de vruchtbaarheidskliniek terecht, en binnen vijf maanden hadden we onze intake. Er werd onder meer een echo gemaakt om te checken of alles goed was en ook de rest van mijn medische conditie werd aan alle kanten goed bekeken.

Intussen begonnen we bij de spermabank naar een potentiële donor te zoeken. Je wordt hier door European Sperm Bank enorm bij geholpen. Sowieso kun je uitvoerige informatie krijgen over de mogelijke donor, waarbij zowel zijn medische geschiedenis als zijn karakter en uiterlijke kenmerken uitgebreid beschreven worden. Dit varieert van haarkleur en kleur van de ogen tot een nauwkeurige beschrijving van bijvoorbeeld zijn oren. Best raar als je erover nadenkt, daar hebben we veel lol om gehad. Foto’s van de volwassen donor krijg je niet te zien, maar wel babyfoto’s. Ook zit er een handgeschreven brief bij voor zijn ongeboren kinderen. De inhoud daarvan willen we graag voor onszelf houden, maar het gevoel bij de brief was meteen goed. Op basis van alle informatie die we kregen, hadden we vrij snel een mogelijke optie. Naast alle medische informatie hebben we erop gelet dat de donor qua uiterlijk op Karin lijkt, zodat onze toekomstige baby daar hopelijk iets van meekrijgt. Maar doorslaggevend was uiteindelijk de DNA-match die door de spermabank kan worden gemaakt. Een ‘GeneXmatch’ noemt European Sperm Bank dit. Hiermee wordt op basis van de genen van de donor en de toekomstige moeder bekeken hoe groot de kans is op het doorgeven van genetische afwijkingen en ziektes. Geweldig dat het kan! Toen we uiteindelijk een match hadden, waren we heel blij.

Inseminatie op de minuut

In Nederland zijn spermadonoren niet anoniem. Als een donorkind wil, kan het vanaf zijn/haar zestiende informatie over de identiteit van de donor opvragen, zo is dat in de wet geregeld. Wij voelen ons daar goed bij, het is belangrijk dat het kind erachter kan komen waar het vandaan komt. Wij zien de donor niet als een vaderfiguur, maar slechts als degene die geholpen heeft bij het verwezenlijken van onze kinderwens. Als ons kind meer wil weten, vinden we dat prima.

De uiteindelijke inseminatie luistert natuurlijk nauw. Ik moet mijn cyclus goed in de gaten houden en de dagen tellen na mijn menstruatie. En ik moet een ovulatietest doen om precies te bepalen wat mijn vruchtbare moment is. Op het moment dat ik zie dat het zover is, moet ik direct de kliniek inlichten en wordt er een afspraak gemaakt voor de inseminatie. We willen nog niet vertellen waar in het proces we precies aanbeland zijn. Dat delen we pas als we echt nieuws hebben. Het is fijn om dit gedeelte even voor ons samen te kunnen bewaren. Op onze sociale media laten we wel veel zien over deze ‘reis’. Daarmee willen we andere koppels inspireren en laten zien wat er mogelijk is. Ook willen we de onwetendheid over het krijgen van kinderen door middel van een donor verkleinen. Het beeld dat mensen hebben, klopt zo niet met hoe het in de werkelijkheid gaat. Er wordt serieus nog gedacht dat een donor ergens in een schimmige kelder zijn kwakje in een potje dumpt en daarna meteen de inseminatie wordt gedaan. Allemaal heel ranzig. Zo gaat het in de praktijk totaal niet, aan het hele proces wordt de grootste zorg besteed.

Mentaal moeilijk

We vinden het ook belangrijk om het mentale gedeelte van zo’n donortraject te laten zien. Karin heeft er vreselijk veel moeite mee gehad dat zij ons kind niet zal dragen. Ze had er altijd van gedroomd om zwanger te worden en was bang dat ze daarom jaloerse gevoelens zou krijgen ten opzichte van mij. Dat ik degene ben die het kindje in mijn buik kan voelen, en ik misschien de beste band met het kind krijg omdat ik de biologische moeder ben. Ze was ook bang dat ze daarom niet van het hele proces zou kunnen genieten of dat ik niks met haar zou delen omdat ik weet hoe zij zich voelt. We hebben het daar samen veel over gehad, en Karin heeft ook met een therapeut gesproken om haar gevoelens een plek te kunnen geven. Misschien komt het af en toe nog boven borrelen, maar dat geeft niet. Ze weet nu hoe ze ermee om moet gaan en ook dat we erover in gesprek moeten blijven.

We vinden het belangrijk om te laten zien dat het nodig is om hulp te zoeken als je op een bepaald moment niet lekker in je vel zit – zeker voor zoiets overweldigends als een zwangerschap. Onze openheid op social media wordt enorm gewaardeerd. Het grootste deel van de reacties op onze – hopelijk – toekomstige zwangerschap is positief, en ook onze families en vrienden zijn over het algemeen enthousiast. Dat duurde wel even bij mijn Braziliaanse kant van de familie, want voor hen is een relatie tussen twee vrouwen nog steeds niet normaal. Mijn moeder heeft dagen gewacht met reageren op mijn berichtje met ons blije nieuws. Dat is pijnlijk natuurlijk, al begrijp ik het ergens ook wel omdat de cultuur daar gewoon anders is dan hier. Ook Bryan went inmiddels aan het idee dat hij straks een broertje of zusje krijgt, al zal hij misschien ook moeten wennen aan het delen van de aandacht. Hij is altijd met Karin in de weer en dat zal misschien wel veranderen. Maar dat loopt wel los, denk ik. Zoals altijd komen er op internet ook weleens negatieve geluiden voorbij, van mensen die vinden dat we hier niet mee bezig zouden moeten zijn. Soms gaan we het gesprek met ze aan en leggen we ze onze keuze uit. Meestal is het negatieve commentaar afkomstig van anonieme accounts zonder volgers. Karin kan zich die negativiteit soms nog weleens aantrekken, maar ik kan veel makkelijker mijn schouders ophalen. Ik wil gewoon genieten van de zwangerschap die straks komt en alles dat daarna volgt. Ik heb zelfs zin in het verschonen van luiers! Maar vooral: samen met veel liefde het gezin vormen dat ik al mijn hele leven heb gewild. En misschien ooit nog wel een kindje, wie weet.”

Dit artikel is afkomstig uit Marie Claire mei/juni 2023. 

Tekst: Merel Brons | Beeld: Kristina Paukshtite 

Laatste nieuws