In zeven dagen je relatie met sprongen vooruit zien gaan? Volgens de bekende ‘love doctors’ John en Julie Gottman is het simpeler dan je denkt. Zeven stellen nemen de proef op de som.
De kleine dingen
Kan jouw relatie wel een boost (of twee) gebruiken? Dan ben je misschien geneigd de hele trukendoos open te gooien en de ander met een flink gebaar van zijn of haar sokken te blazen. Toch is groots & meeslepend maar zelden wat je relatie gaat redden. Een goede relatie zit hem namelijk in de kleine dingen die je samen wel een miljoen keer meemaakt. Dit beweren liefdeswetenschappers John en Julie Gottman althans. En dat zijn niet de minsten.
Hij is emeritus-hoogleraar psychologie aan de Universiteit van Washington, zij is klinisch psycholoog met een eigen praktijk. Samen doen ze binnen The Gottman Institute al vijftig jaar toonaangevend onderzoek naar de liefde. Al hun kennis hebben ze gebundeld in hun nieuwe boek Versterk de liefde in zeven dagen. Want, zo ontdekten zij na decennia onderzoek, er zijn zeven universele dingen die elke liefdesrelatie beter maken. Ook als je denkt dat dat er niet meer in zit. Zoals het echtpaar Gottman zegt: "Al lijkt iets slechts as, als je een beetje blaast: poef! Wordt het vuur toch weer aangewakkerd." Een poging waard toch?
Dag 1: Maak contact
De theorie
Succesvolle stellen maken tijd vrij om te checken hoe het met de ander gaat, door daar direct naar te vragen. Daarnaast merken ze op wanneer hun partner een ‘poging tot contact’ doet, zoals een diepe zucht, oogcontact, naast je komen zitten of iets voorlezen uit de krant. Ze stoppen waarmee ze bezig zijn en reageren indien nodig. Stellen die bij elkaar zijn gebleven reageerden in 86% van de gevallen op elkaar. Stellen die uit elkaar zijn gegaan, in 33% van de gevallen.
De oefening
Check hoe het met je partner gaat, mits je minstens tien minuten de tijd hebt om te luisteren. Stel je partner de eenvoudige vraag: ‘Heb je vandaag iets van me nodig?’ Zo zeg je: ik hou van je en wil er voor je zijn. Reageer ook op de pogingen tot contact van je partner.
Dit gebeurde er
Iris, 20 jaar samen: "Ik besloot toen hij uit zijn werk kwam eens écht de tijd te nemen om te luisteren hoe zijn dag was geweest. In eerste instantie raakte ik geïrriteerd omdat hij uitgebreid vertelde hoe goed hij bij zijn vrouwelijke collega’s valt... Maar uiteindelijk werkte zijn enthousiasme aanstekelijk. Hij werd zo blij van mijn onverdeelde aandacht dat hij niet uitgepraat raakte. Ook voor mij voelde het verrassend goed om eens niet met een half oor te luisteren. Mijn vriend begon ook van alles aan mij te vragen en zo hadden we opeens een leuk gesprek. Stom eigenlijk dat dit er zo makkelijk bij inschiet in het dagelijks leven, dit zou de norm moeten zijn."
Dag 2: Stel een belangrijke vraag
De theorie
In het begin van een relatie wil je álles over je nieuwe partner weten, maar dat gevoel verdwijnt met de jaren. Terwijl niemand eeuwig dezelfde blijft en we dus nieuwsgierig naar elkaar zouden moeten blijven. Maak dus steeds opnieuw kennis met elkaar, zodat je op de hoogte blijft van elkaars verwachtingen, dromen, angsten en verlangens.
De oefening
Stel een open vraag, bijvoorbeeld: welke onvervulde dromen heb je? Hoe ben je het afgelopen jaar veranderd? De vraag mag ook grappig of speels zijn: welk dier zou je voor een dag willen zijn? Als je maar iets nieuws leert over de ander én doorvraagt.
Dit gebeurde er
Bianca, 13 jaar samen: "Ik hou niet zo van diepzinnig gedoe, dus besloot mijn man te vragen welke reis hij nog zou willen maken. Ook al was de vraag luchtig, het zorgde toch voor connectie omdat we echt even stilstonden bij elkaars dromen. Niet dat die overeenkwamen – ik wil naar new York, hij de natuur in – maar daar ging het ook helemaal niet om. Het deed mij beseffen dat we veel te weinig stilstaan bij elkaars gedachten en gevoelens. Ik heb besloten vaker tijd vrij te maken voor dit soort connectiemomentjes. In een druk gezin ligt het gevaar dat je elkaar kwijtraakt namelijk altijd op de loer."
Dag 3: Zeg dankjewel
De theorie
Ieder mens wil gewaardeerd, erkend en gezien worden. Maar omdat we altijd maar doordenderen en gestrest zijn, zien we vaak vooral waarin onze partner tekortschiet. In een goede relatie zet je je oogkleppen af en merk je op wat je partner wél goed doet (en zeg je dat). Daarmee train je je hersenen om ook te focussen op het positieve.
De oefening
Veeg een paar uur vrij in je agenda en volg je partner – en ja, die mag dat best weten. Schrijf alle positieve dingen op die je partner bijvoorbeeld doet in huis; je zult verbaasd zijn. Bedank de ander vervolgens, met name voor iets kleins dat hij/zij elke dag doet.
Dit gebeurde er
Marije, 4 jaar samen: "Mijn vriend en ik hebben een zware periode achter de rug, dus dit leek me wel een mooie oefening. Ik zag zoveel dingen die hij doet waarvoor ik dankbaar ben: het kopje thee dat hij me op bed brengt of bepaald gedrag dat hij voor mij écht probeert te veranderen. Ik raakte er eigenlijk best geëmotioneerd door. Hij verraste mij door me onder meer te bedanken voor het feit dat we elk weekend in zijn huis afspreken – ik wist niet dat dat zoveel voor hem betekende. We bekeken elkaar daarna echt weer even met zachtere ogen. "
Dag 4: Geef een compliment
De theorie
Een gelukkig stel ziet en waardeert de goede dingen aan elkaar én spreekt die uit. Het gaat daarbij om iemands aangeboren eigenschappen en die kunnen oppervlakkig zijn (mooie lach) tot diepgaander (openheid). Overigens valt begrip tonen voor elkaars minder mooie eigenschappen ook onder de ander waarderen.
De oefening
Kies meerdere woorden die je op je partner vindt slaan (online kun je een lijst opzoeken als je wat hulp nodig hebt), zoals warm, grappig, gul, kalm, begripvol. Merk op hoe je partner die eigenschappen daadwerkelijk laat zien en… zeg het! ‘Je was zo begripvol toen ik over die nare collega vertelde’. Moeite om op gang te komen? Denk terug aan toen jullie elkaar ontmoetten en wat je toen voelde.
Dit gebeurde er
Yara, 9 jaar samen: "Mijn vriend en ik investeren wel vaker zo bewust in onze relatie; het blijft leuk om je waardering voor elkaar uit te spreken. Zo complimenteerde ik hem met zijn zorgzaamheid. Na tien jaar en drie kinderen laat hij mij nog steeds élke zaterdag in bed liggen en gaat hij naar de markt om verse broodjes te halen. Mijn vriend kwam op zijn beurt met een waslijst aan complimenten voor mij, bijvoorbeeld dat ik overal het positieve van inzie. Ons gesprek mondde uit in een trip down memory lane. Deze oefening voelde als een bevestiging van onze liefde, waarvoor we ons heel dankbaar voelden."
Dag 5: Vraag om wat je nodig hebt
De theorie
Je partner kan geen gedachten lezen en toch gedragen veel stellen zich zo. We geven hints en aanwijzingen, maar écht zeggen wat we nodig hebben? Ho maar. We vinden het eng om ons kwetsbaar op te stellen, terwijl behoeften uiten gezond, menselijk én noodzakelijk is. Want wie dat niet doet, gooit ze er later vaak alsnog uit in de vorm van kritiek.
De oefening
1. Reflecteer: wat wil je of heb je nodig?
2. Wijs niet op wat verkeerd is, maar uit de positieve behoefte waarvan je graag wilt dat de ander die vervult.
3. Vraag om wat je nodig hebt door te zeggen hoe je je voelt en wat je behoefte is. Bijvoorbeeld: ‘Ik voel me alleen als we zo lang geen tijd samen doorbrengen. Kunnen we wat tijd vrijmaken om gewoon samen te zijn?’
Dit gebeurde er
Ilona, 9 jaar samen: "Ik vond het zo spannend om te zeggen wat ik nodig had, dat ik het per ongeluk toch als kritiek uitte (‘Kun je je vrienden zeggen eens wat socialer te doen?’). Het mondde uit in ruzie, maar leverde uiteindelijk toch nog een goed gesprek op. Uiteindelijk lukte het me te zeggen dat ik me niet gezien en onbelangrijk voelde omdat zijn vrienden alleen maar over zichzelf praten. En dat het fijn zou zijn als we samen een oplossing konden zoeken. Het was heel fijn dat hij dat begreep en er voor me was. Het zorgde voor veel wederzijds begrip."
Dag 6: Raak de ander aan
De theorie
Onderzoek toont aan dat mensen die knuffelen meer bevredigende en langdurige relaties hebben. Geef dus aan waar, wanneer en hoe je wilt worden aangeraakt en vraag de ander erom. Fixeer hierbij niet op de slaapkamer. Seksuele behoeftes zijn voor iedereen verschillend, maar liefdevolle aanraking versterkt voor elk stel de emotionele band.
De oefening
Creëer zoveel mogelijk aanrakingsmomenten. Hoe meer, hoe beter! Maak een plan waar jullie beiden voor de volle 100% achter staan. Raak elkaar aan tijdens het praten, geef een knuffel van 20 seconden of een zoen van 6 seconden. Reflecteer daarna: welke aanrakingen voelden het beste en waarom? Wat zou je vaker willen voelen?
Dit gebeurde er
Vera, 15 jaar samen: "Ik gaf mijn vriendin tijdens deze oefening vaker dan normaal een lange kus en innige knuffel, maar we kwamen erachter dat zij de meeste toenadering zoekt. Zij heeft gewoon meer behoefte aan fysiek contact, en daarnaast verlies ik me sneller in de dingen die ik voor ons gezin moet regelen. Deze oefening was een fijn momentje van verbinding, want het zorgde ervoor dat ik me echt even gewaardeerd en gezien voelde. Ik snap wel dat mijn vriendin ook vaker kussen en knuffels van mij zou willen krijgen."
Dag 7: Prik een datum voor een afspraakje
De theorie
Uit onderzoek is gebleken dat stellen zich slechts 10% van de tijd samen in dezelfde ruimte bevinden (zelfs stellen zonder kinderen) en maar 35 minuten per week besteden aan het voeren van een gesprek – dat vaak ook nog over praktische zaken gaat. Kortom: als stellen eenmaal gesetteld zijn, houden ze vaak op met aandacht besteden aan de relatie en verdwijnen de sensualiteit, het avontuur en het plezier. De oplossing: daten! Plan afspraakjes en bescherm die koste wat het kost, want het is een van de krachtigste manieren om je relatie nieuw leven in te blazen.
De oefening
Nodig je partner vandaag nog uit voor een spontaan afspraakje. Laat je mobiel thuis, drink niet te veel, zorg dat jullie beiden achter het plan staan, stel open vragen en ga er niet van uit dat de avond eindigt in sex. En hou het simpel: je hoeft niet luxe te dineren, in de achtertuin naar de sterren kijken geldt ook.
Dit gebeurde er
Suus, 4 jaar samen: "Mijn vriend en ik zien elkaar vooral in de weekenden, waardoor ik de verbinding doordeweeks nogal eens mis. Ik besloot hem uit te nodigen voor een lunch op woensdag op een plek waar we allebei nog nooit geweest waren. Het was een cadeautje om samen te spijbelen tijdens een drukke werkweek en even goed bij te praten. Helemaal blij en opgeknapt gingen we daarna weer terug naar kantoor. Een fijne opkikker, we hebben de volgende date alweer gepland!"
Dit artikel verscheen eerder in het september/oktober 2023 nummer van Marie Claire.
Tekst: Mariska Vermeulen | Beeld: Clay Banks (Unsplash)