Lisa Loeb: 'Kinderopvang is schaars en dit zorgt ervoor dat zorgtaken onevenredig vaak bij vrouwen terechtkomen'

Lisa Loeb (34) is presentatrice, schrijver en cabaretier. Voor Marie Claire schrijft ze over wat haar raakt en niet meer loslaat.

Kinderopvang

Ik ben 34 weken zwanger* en we hebben nog steeds geen kinderopvang. Als ik niet al een angststoornis had, zou ik die hier wel van krijgen.

Het is niet dat we te laat of te lui waren met aanmelden. Toen we erachter kwamen dat ik in verwachting ben, hebben we eerst onze ouders gebeld en ons direct daarna ingeschreven bij drie verschillende crèches. Ik was op dat moment – vorig jaar zomer – zes weken zwanger, dus ruim op tijd zou je zeggen. Compananny Amsterdam-Zuidas wist eerder van mijn zwangerschap dan mijn beste vrienden! We kregen te horen dat de opvang ongeveer vier maanden van tevoren wordt ingepland, dus meer dan duimen en afwachten konden we niet doen.

Twee weken geleden kwam het verlossende (of beter gezegd verlammende) woord: geen van de locaties heeft plek voor onze zoon. We staan nu, met de rest van zwanger Amsterdam, op allerlei wachtlijsten. En daarvan raak ik behoorlijk in paniek. Want wat gaat dit betekenen voor de verdeling van werk- en zorgtaken tussen mijn man en mij?

“Compananny Amsterdam-Zuidas wist eerder van mijn zwangerschap dan mijn beste vrienden!”

Het plan was vanaf onze ontmoeting al duidelijk: als we ooit kinderen zouden krijgen, zouden we werk en opvoeding 50/50 verdelen. Dus allebei vier dagen in de week werken, ieder een zorgdag op ons nemen en drie dagen crèche voor onze kleine spruit.

Maar nu zie ik deze opvoeddroom in het water vallen. Mijn man werkt in loondienst en ik ben freelancer, oftewel: hij heeft een vast salaris en bij mij wisselt het van maand tot maand. Zeker nu er een baby komt en onze leefkosten flink omhoog zullen gaan, is de stabiliteit van zijn inkomen hard nodig. En dus zie ik mijn gedroomde carrière, en mijn gedroomde ouderschapsverdeling, voor mijn ogen wegsmelten. Want als wij geen opvang hebben, hoe moeten we werk en zorg dan gelijk verdelen? Betekent dit dat ik straks een jaren 50-huisvrouw moet worden? Dat is mijn grootste nachtmerrie!

Wij zijn niet de enige Nederlanders die met dit probleem geconfronteerd worden. Kinderopvang is een schaars goed in ons land; er is op dit moment een tekort van ongeveer 7000 medewerkers. Dit zorgt er helaas voor dat zorgtaken nog onevenredig vaak bij vrouwen terechtkomen, ook als de vrouw en man in kwestie dat helemaal niet zo willen. En ik vind dat echt een groot probleem. Ten eerste gaat werk niet alleen over het bedrag dat elke maand op je bankrekening wordt bijgeschreven. Het gaat ook over zingeving, jezelf ontwikkelen en iets bijdragen aan de samenleving. Ten tweede willen heel veel vrouwen én mannen deze ouderwetse rolpatronen doorbreken, maar maakt het gebrek aan kinderopvang dit niet altijd mogelijk. En dus worden vrouwen teruggezet in een rol die ze allang niet meer willen vervullen, en kunnen mannen niet de kinderzorg op zich nemen waar ze zo naar verlangen.

Echte gelijkheid in opvoeding is niet alleen afhankelijk van goede intenties, het vereist ook structurele ondersteuning, zoals betrouwbare en toegankelijke kinderopvang. Vrouwen en mannen in Nederland willen de emancipatie verder brengen, maar dan moeten de mogelijkheden daartoe er ook zijn. Wij, de aanstaande ouders van Nederland, duimen dus niet alleen voor een plekje op de kinderopvang. We duimen voor een samenleving waarin gelijke opvoeding een haalbare werkelijkheid is.

*Op moment van schrijven was Lisa Loeb 34 weken zwanger. Op 10 februari werden zij en haar man Daniel ouders van zoontje Boaz.