Wat je moet weten over het zogenoemde 'Lifestyle creep' uitgavepatroon

Gaan je collega's eten bestellen? Dan is het wel zo gezellig om mee te doen. Fietsen al je vriendinnen op een elektrische fiets? Dan kan het kriebelen om er ook een aan te schaffen. En krijg je eindelijk je salaris op je rekening gestort? Dan is het wel zo leuk om jezelf te verwennen met een etentje. Herken je dit? Dan is het zogenoemde lifestyle creep er bij jou ingeslopen. Wij vertellen wat je hierover wilt weten.

Wat houdt het in?

Lifestyle creep is een uitgavepatroon dat er makkelijk in kan 'sluipen', zoals de naam al verklapt. "Lifestyle creep verwijst naar het feit dat we vaak meer geld uitgeven naarmate ons inkomen stijgt", vertelt expert in persoonlijke financiën Kimberly Palmer aan HuffPost. Dit fenomeen kan met name optreden wanneer we zien dat andere mensen meer uitgeven dan we zelf doen, en wij dit gedrag overnemen, vervolgt ze. In je studententijd zou je misschien nooit een designerzonnebril kunnen kopen, maar nu je het geld wél hebt en ziet dat het die ene vriendin zo leuk staat, kan het verleidelijk zijn om er ook een aan te schaffen.

Mensen kunnen als gevolg van dit fenomeen geld uitgeven aan ervaringen en dingen die ze niet per se nodig hebben. Neem als voorbeeld je beste vriendin die opeens een designertas heeft gekocht, of je zwager die een luxe auto heeft bemachtigd. Al zijn er heus ook minder dure gevallen. Neem nu die ene collega die meerdere keren per week uit eten gaat.

“Het is verleidelijk om meer uit te geven omdat je het gevoel hebt dat je het je kunt veroorloven of omdat je denkt dat je wel een traktatie verdient, wat leidt tot hogere uitgaven", weet Bola Sokunbi, oprichter van Clever Girl Finance. En het is normaal dat je zo denkt, wie wil haar (of zijn) levenskwaliteit immers niet verbeteren met mooie ervaringen? Op die manier kan die zogenoemde lifestyle creep er makkelijk en geleidelijk insluipen."Die langzame stijging in je uitgaven blijft vaak onopgemerkt totdat het je spaargeld beïnvloedt", vertelt financieel activist Dasha Kennedy. “Naarmate je inkomen stijgt, stijgen ook je uitgaven, vaak aan dingen die geen waarde toevoegen.”

Bekijk ook

Effectieve tips voor grip op je financiën | Marie Claire

Zo krijg je inzicht in je uitgaven en kan je eindelijk lekker sparen.

Minder spaargeld

De lifestyle creep sluipt er natuurlijk niet zomaar in. Mooie spullen en ervaringen kunnen voor sommige mensen hun levenskwaliteit daadwerkelijk verbeteren. Bovendien is het ook fijn om op die manier te genieten van het salaris waar je hard voor hebt gewerkt. Bovendien, zo vult Sokunbi aan, kan het je ook motivatie geven om nog meer te willen bereiken. Al houden de voordelen van het 'overspenden' daar wel mee op.

Door geld uit te geven aan ervaringen of spullen die vaak niet zoveel toevoegen, kan het je spaarrekening negatief beïnvloeden. Niet sparen is natuurlijk al vervelend genoeg – hoe kun je dan een financiële buffer opbouwen? –, maar in sommige gevallen kan het er ook toe leiden dat iemand steeds vaker een bedrag van de spaarrekening naar de lopende rekening overboekt. Dit kan leiden tot financiële stress.

Een salarisverhoging is fijn, maar voor sommige mensen leidt dit juist tot meer uitgaven. Je hebt dan immers het gevoel dat je je meer kunt permitteren (wat ook zo is), wat ertoe leidt dat mensen dit ook daadwerkelijk gaan doen. "Hierdoor kunnen mensen nog steeds van maand tot maand leven", merkte Kara Stevens, auteur van Heal Your Relationship with Money, op. "Wanneer we meer verdienen, willen we daarvan genieten. Maar het kan ook risicovol zijn als we niet voorzichtig zijn.”

Wat kun je ertegen doen?

Lifestyle creep is voor de meeste mensen onvermijdelijk. Zelfs als je wel goed met je geld kunt omgaan, zal je nu waarschijnlijk meer geld uitgeven aan ervaringen en spullen dan je bijvoorbeeld deed toen je nog studeerde en moest rondkomen van een bescheiden budget. Moet ook kunnen, je werkt immers voor een salaris. Maar balance is key.

Wat je natuurlijk wilt voorkomen is dat je meer uitgeeft dan je eigenlijk zou willen. "Het begrijpen en beheren van je uitgaven speelt een grote rol in het behouden van financiële stabiliteit", aldus Kennedy. Je kunt daarom het best een goed overzicht maken van je inkomsten en uitgaven, en dit ook nauwlettend in de gaten houden. Er zijn verschillende budget-apps die je hiermee kunnen helpen.

Stel daarnaast een financiële doelstelling op. Wil je graag geld uit blijven geven aan leuke dingen? Spreek dan met jezelf af hoeveel dit mag zijn. Bedenk ook wat je graag zou willen sparen en waar je voor wilt sparen. "Weet wat je financieel wilt bereiken, of het nu sparen voor een huis, pensioen of een noodfonds is. Maak een budget om je inkomen en uitgaven bij te houden", aldus Sokunbi.

Ook is het belangrijk om jezelf te blijven vragen of je iets wel echt wilt hebben. "Alleen omdat je iets kunt veroorloven, betekent nog niet dat je het ook moet kopen."