Door Chloe Matzger
Laatst maakte ik de perfecte Instagram-story: ik voegde enkele Boomerangs toe, plakte hier en daar emoji’s. Na het posten van de story bekeek ik het nog een paar keer. Ben ik tevreden met de story? Zullen mijn volgers het leuk vinden? Nu denk je misschien dat ik heel vol van mezelf ben. Dat is totaal niet zo. Ik durf te wedden dat jij dit de afgelopen dagen ook hebt gedaan. En toen besefte ik het me opeens: wij leven in een tijdperk van digitale zelfobsessie.
Verliefd op jezelf
Voordat je een hekel krijgt aan je collega voor het weer posten van een Boomerang, weet dat zijn/haar zelfobsessie niet helemaal zijn/haar schuld is. Of de jouwe. Of de mijne. Tegenwoordig zijn mensen echt niet meer narcistisch dan eerdere generaties. Vroeger was de mens ook al ijdel en egocentrisch volgens Dr. Aboujaoude, hoogleraar Psychiatrie en Gedragswetenschappen aan Stanford University. Volgens hem leven wij in een tijd waarin de bewerkte en opgeblazen versie van onszelf naar voren wordt gebracht. We laten onze ‘ideale’ ik aan de buitenwereld zien en worden bij wijze verliefd op onszelf. Natuurlijk was men vroeger ook ijdel, maar tegenwoordig zijn wij gewend geraakt aan onze zelfobsessie. Ik ken bijna niemand die voordat hij/zij een foto op Instagram plaatst, de foto niet bewerkt door middel van een filter of de randjes bijsnijdt.
“Het verschil van vandaag is echter dat we nu zo fel trots zijn op onze zelfobsessie”
Natuurlijk zijn technologische ontwikkelingen oorzaken van onze zelfobsessie, zoals de voorcamera in onze mobiele telefoons. Ook beroemdheden laten ons verliefd zijn op onze alter-ego’s. Dankzij celebrities als Kim Kardashian, die wordt geroemd om haar mooie selfies en uiterlijk, denken mensen dat zij roem kunnen bereiken door perfectie in foto’s te behalen.
Sociale wenselijkheid
Als je ooit een foto hebt gepost die meer dan honderd likes kreeg, dan weet je hoe goed dat voelt. Wanneer je vervolgens een andere foto post met relatief minder likes, kan dit ontzettend ellendig overkomen. “Is de foto niet leuk?”, denk je dan. Je blijft met je volgende foto’s vervolgens de grens van minstens honderd likes opzoeken. Het is bijna verslavend om goedkeuring van je volgers te krijgen. Hoe die verslaving werkt? “Qua geneesmiddelen is het bekend dat hoe sneller het je hersenen bereikt, hoe verslavender het wordt doordat het je beloningssysteem van je hersenen verlicht”, zegt Dr. Vogel, lerares Psychiatrie aan de Universiteit van Californië. “Betrokkenheid bij social media gaat meteen van start: je uploadt een foto, je krijgt sociale bevestiging, je wilt meer.”
Beste versie van onszelf
Wat we eigenlijk aan de wereld laten zien, is de beste versie van onszelf. De versie die wij het leukst vinden. Mijn eerste reactie hierop was “Dat doe ik helemaal niet!”. Al snel besefte ik me dat ik wel zo ben. Mijn ontbijt van vanochtend had ik expres mooi neergezet, zodat ik een perfecte foto kon maken. Na het ontbijt voelde ik me niet lekker, maar postte ik de foto toch met de tekst “Net heerlijk ontbeten”. Dit was natuurlijk hartstikke nep.
Ideale wereld
Het willen van sociale bevestiging kan niet alleen zorgen voor angst, depressie en stress, maar ook voor een verlangen om in een ‘ideale wereld’ te leven. Als we niet oppassen gaan we ons volgens Dr. Vogel in een continue staat van nostalgie bevinden, wat voor nog meer negativiteit zorgt.
Het is grappig. Liegen in de echte wereld zorgt ervoor dat je in de problemen raakt, liegen op social media zorgt voor likes, comments, volgers en in enkele gevallen fame. “We gaan onze leugens op social media haast geloven, omdat we anderen (onze volgers) zien die dit doen”, zegt Dr. Vogel. “We raken niet alleen verliefd op onze online-persona, onze volgers doen dat ook.
“Om vandaag de dag succesvol te zijn, moet je vaak je eigen merk en een netwerk van connecties en volgers hebben”
Natuurlijk is onze zelfobsessie niet ideaal. Dr. Aboujaoude zegt: “Het kan moeilijk zijn om te accepteren dat onze levens niet zo rooskleurig zijn als ons online-persona. Zeker wanneer je tegenslagen ondergaat, kan dit voelen alsof je vast zit in het zwaarste deel van je leven”.
Social media onmisbaar
Geen enkele expert met wie ik heb gesproken suggereerde om met social media te stoppen. Dit, omdat het onrealistisch is om het te verwachten. “We leven allemaal in een cultuur die zelfwaarde heeft omgezet in een competitieve, meetbare eenheid die aan de wereld wordt getoond”, zegt Dr Campbell, professor Psychologie aan de Universiteit van Georgia. “Om vandaag de dag succesvol te zijn, moet je vaak je eigen merk en een netwerk van connecties en volgers hebben. Je zal natuurlijk in jezelf moeten investeren”.
Balans
“Alleen al het feit dat je je bewust bent van de invloeden van social media zorgt ervoor dat je gebalanceerd te werk kan gaan”, zegt Dr. Aboujaoude. “Uiteindelijk moet je gewoon je leven leiden en je proberen te concentreren op wat er écht toe doet”.
Bron: Marie Claire UK l Beeld: Getty Images
