We hopen dat een relatie met een narcist je bespaart mag blijven, maar volgens experts hebben steeds meer mensen deze persoonlijkheidsstoornis. Narcisten verlangen naar bewondering, tonen weinig empathie en zijn onder andere een ster in manipuleren.
Erg manipulatief
Narcisten zijn erg manipulatief. Alles wordt uit de kast gehaald om dat te krijgen waar ze naar verlangen. Het lastige is dat mensen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis daar erg goed in zijn, waardoor het soms moeilijk te herkennen is. Psycholoog Dr. Kate Cummins vertelt aan Marie Claire Griekenland dat je lichaam die tekenen vaak eerder oppikt dan je geest. "Je kunt de tekenen misschien niet herkennen, maar de reacties van je lichaam geven het wel weer", begint ze. "Onthoud dat je gevoel nooit ongelijk heeft." Een onderbuikgevoel dat iets toch best wel gek is, zou een indicatie kunnen zijn dat iets niet klopt.
De volgende technieken worden het meest gebruikt door narcisten om mensen te manipuleren.
Love bombing
Zeker aan het begin van een relatie overlaadt een narcist iemand vaak met cadeautjes en complimenten. Dit zogenoemde love bombing – in het Nederlands liefdesbombardementen – kunnen je een goed gevoel geven, maar het kan ook een eerste teken van narcistische manipulatie zijn. "Het is een manipulatieve techniek om ervoor te zorgen dat iemand zich aangetrokken voelt tot de narcist, terwijl je in werkelijkheid bijna niets van elkaar weet", deelt relatietherapeut Erica Turner.
De love bombing techniek is misschien wel het makkelijkst te herkennen. De meest voor de hand liggende voorbeelden zijn dat je na een week daten al dure cadeaus ontvangt en overspoeld wordt met complimenten. Ook is de narcist niet bang om na een heel korte periode al 'Ik hou van je' te zeggen.
Gaslighting
Naast love bombing kan een narcist aan het begin van de relatie ook al gebruik maken van gaslighting. Deze techniek zorgt ervoor dat iemand aan zichzelf of een bepaalde situatie gaat twijfelen. Iets wat daadwerkelijk gebeurd is, wordt door de narcist anders gepresenteerd. "Dit gedrag zorgt voor verwarring en reflectie in de geest van de ander", aldus Dr. Cummins.
Kom je erachter dat iemand tegen je heeft gelogen, maar ontkent die persoon het? Of probeert diegene de situatie zelfs om te draaien door jou de schuld te geven? Dan is de kans volgens Dr. Cummins groot dat je het slachtoffer van gaslighting bent geworden.
Isolatie
Zeker aan het begin van een nieuwe relatie zie je je vrienden vaak wat minder, maar wanneer je samen bent met iemand die aan een narcistische persoonlijkheidsstoornis leidt, kan diegene hier juist op aansturen. Narcisten proberen je te isoleren van je vangnet. Denk hierbij aan vrienden, familie en goede kennissen, soms zelfs van je werkgever en collega's. "Dit doen ze om zoveel mogelijk controle over je te krijgen. Dit is iets wat in de loop van de tijd geleidelijk gebeurt, waardoor je het soms pas te laat door hebt."
De narcist kan het isolement heel gewiekst aanpakken. Zinnen als 'Niemand houdt zoveel van je als ik' en 'Wie kent je nu beter dan ik?' worden vaak door de narcist in de mond genomen. Na verloop van tijd kunnen ze nog agressiever worden. "Als je van me hield, zou je nu niet met je moeder afspreken."
Nog meer technieken
Let op, bovenstaande zijn slechts enkele technieken waar de narcist gebruik van maakt. Er zijn meerdere manieren waarop een narcist iemand probeert te manipuleren. Zo kan een narcist iemand ook proberen te vormen tot zijn ideale match, in plaats van iemand te accepteren zoals hij of zij is. Ook kan iemand met een narcistische persoonlijkheid je een schuldgevoel proberen aan te praten. Zo kan iemand dreigen dat hij of zij zichzelf wat aandoet als jij iets wel of juist niet doet, vaak dreigt diegene daarmee als er een break-up op de loer ligt.
Heb je het idee dat jij te maken hebt met een narcist? Zoek dan hulp bij een psycholoog of een hulpverlener met een specialisatie in narcisme. Diegene kan je verder helpen.
Bron: Marie Claire Griekenland | Beeld: Kelly Sikkema (Unsplash)