Bij een depressie denken we vaak aan een intense neerslachtigheid en aan geen energie hebben. Hoewel dit inderdaad symptomen van een depressie zijn, is er volgens deskundigen een andere vroegtijdige indicatie die erop wijst dat iemand te maken heeft met een depressie, alleen gaat het daarbij wel om een ander soort depressie: de hoogfunctionerende vorm.
Wat is een hoog functionerende depressie
Vermoeidheid, lethargie, gebrek aan motivatie... De lijst van depressiesymptomen is lang en relatief bekend. Wat echter minder bekend is, is dat er subtypes bestaan. Heb jij bijvoorbeeld al eens van een hoogfunctionerende depressie gehoord? Dit is een verzwakte, maar langdurige vorm van een depressie.
Hoewel een hoogfunctionerende depressie niet erkend wordt door de WHO of standaard medische handboeken, erkennen veel psychische specialisten het wel. De symptomen zijn minder makkelijk te herkennen omdat deze personen, in tegenstelling tot bij de klassieke depressieve stoornis, niet per se getroffen worden door lethargie (een soort van slaapzucht, waarbij iemand moeilijk gewekt kan worden).
"In plaats daarvan worden de moeilijkheden vaak verborgen achter succes en productiviteit", legt erkend psycholoog Natasha Trujillo uit aan de Huffington Post. Dit maakt de aandoening des te moeilijker te herkennen. Toch is er volgens de specialist één teken dat bijzonder veelzeggend is.
Het ene symptoom waaraan je een hoogfunctionerende depressie kunt herkennen
Mensen met een hoogfunctionerende depressie zullen niet noodzakelijkerwijs lijden aan slaapproblemen, verminderde energie en verlies van interesse. Dit is vaak wel het geval bij personen die lijden aan een 'klassieke' depressie. Een hoogfunctionerende vorm is verraderlijker omdat het mogelijk geen invloed heeft op sociale, familiale en professionele relaties.
Psycholoog Natasha Trujilo leg uit dat personen die lijden aan een hoogfunctionerende depressie niet lang een gevoel van vreugde kunnen vasthouden. "De persoon kan een gevoel van trots, vreugde of plezier niet lang vasthouden, of de persoon kan een compliment of prestatie zodanig naar beneden halen dat het op de een of andere manier 'minderwaardig' of ontoereikend lijkt."
Emotionele ontkoppeling
Dit gebrek aan vreugde en enthousiasme zou verklaard kunnen worden door een emotionele ontkoppeling. "Deze ontkoppeling kan zich uiten in een gebrek aan interesse voor activiteiten die ze vroeger leuk vonden", vult therapeut Becca Reed aan.
Maar op welke andere tekenen moet je letten? Volgens de Britse psycholoog Julie Smith, die zeer populair is op TikTok, kan deze stoornis worden herkend aan vijf andere symptomen: een innerlijke leegte voelen maar dit niet tonen, veel werken maar zonder enthousiasme, jezelf verdoven met sociale media, televisieseries of junkfood bingen, en jezelf verwaarlozen maar alleen op een manier die anderen niet zomaar kunnen opmerken.
@drjulie 👉 Never ignore the last one! Now, there is an important reason I made this video when high functioning depression is not a clinical diagnosis. The term is being used across the Internet as people search for the language to describe their daily struggles with mental health. I think what this term has enabled many people to do, is acknowledge that depression does not begin on the day that you can’t get out of bed. You can be suffering intensely while going about your normal daily routine. If we wait until we cannot function before seeking help or working on recovery, we have a much bigger battle on our hands. So even if everyone in your life has no idea, the best time to work on your mental health is as soon as you notice these changes. 👉 More on this in my No.1 international bestselling book - Why Has Nobody Told Me This Before? (Currently -50% see link in bio). Filled with insights from therapy about how to deal with real life problems. Available in over 40 languages
♬ original sound - Dr Julie | Psychologist
Wat te doen?
In tegenstelling tot een ernstige depressieve stoornis, kunnen de verschillende symptomen van een hoogfunctionerende depressie onopgemerkt blijven, maar ze zijn daarom niet minder ernstig.
Ken je iemand die hiermee te maken heeft? Dan is het volgens psychologen belangrijk om te werken aan de communicatie van gevoelens, en om de ander aan te moedigen om kwetsbaar te durven zijn.
Echter, niets gaat boven de hulp en begeleiding van een professionele gezondheidswerker. Zij herkennen een depressie beter en kunnen de juiste hulp bieden. Ook kan het voor de persoon makkelijk zijn om open te zijn naar een therapeut.
- Tekst: Ariane de Wilde
- Adobe Stock