De motherhood penalty: een ongevraagde beperking voor jonge carrièrevrouwen

Als vrouw hebben we het tegenwoordig best goed voor elkaar. We mogen stemmen en ons eigen geld verdienen. Voor al deze rechten hebben vrouwen vroeger hard gevochten. Inmiddels hebben mannen en vrouwen voor de wet dezelfde rechten, maar helaas wijst de praktijk vaak anders uit. Sterker nog, een groot gedeelte van de vrouwen ondervindt een vorm van discriminatie met betrekking tot haar carrière vanwege het moederschap.

Motherhood penalty

Naast de loonkloof en ongelijke carrièrekansen, hebben vrouwen ook te kampen met discriminatie rondom het moederschap. Een jonge vrouw zou minder kansen krijgen, omdat de mogelijkheid bestaat dat ze zwanger wordt. Voor de werkgever brengt dit extra kosten met zich mee, zoals zwangerschapsverlof en alles wat daarbij komt kijken. Op die zogenaamde verstoringen zitten werkgevers niet te wachten, waardoor ze soms huiverig zijn om jonge vrouwen aan te nemen.

En dat is een kwalijke zaak. Want behalve dat deze vorm van discriminatie wettelijk niet is toegestaan, wordt het carrièrepad van jonge vrouwen belemmert, omdat ze bepaalde kansen niet krijgen. Niet alleen vrouwen met een kinderwens zijn hier de dupe van, ook vrouwen zonder kinderwens worden ongevraagd in hetzelfde hokje geplaatst. Dit fenomeen wordt ook wel de 'motherhood penalty' genoemd.

Een functie die moeilijk te navigeren is, en waar je veel mensen tevreden moet houden

Bekijk ook

Dit type medewerker loopt het meeste risico op een burn-out | Marie Claire

Moederschap

Welke gevolgen deze vorm van discriminatie heeft, wordt pijnlijk duidelijk door de cijfers die de liefdadigheidsorganisatie Pregnant Then Screwed naar buiten heeft gebracht. In 2023 nam het verschil in salaris tussen man en vrouw voor het eerst sinds jaren weer toe. Vrouwen verdienden 7,4 procent minder dan mannen met dezelfde functie en dezelfde ervaring. Uit het Nationaal Salaris Onderzoek bleek dat dit lagere inkomen voor vrouwen vaak komt door een pauze in hun carrière vanwege zwangerschap. In Nederland loopt dit verschil zelfs op tot 46%.

Echter, dat is nog niet alles. Zo'n daling in salaris is voor mannen niet aan de orde, zij ontvangen zelfs een vaderschapsbonus omdat ze als hoofdkostwinner van het gezin worden gezien.

Daar bovenop bracht het Equility and Human Rights Commission naar buiten dat naar schattig ieder jaar 54.000 nieuwe moeders hun baan verliezen vanwege moederschapsdiscriminatie, ondanks dat dit wettelijk gezien niet mag.

Kinderloos, maar toch afgestraft

Maar zelfs wanneer je geen kinderen hebt, word je gestraft met de motherhood penalty. Maar liefst een derde van de werkgevers geeft toe dat ze liever geen vrouwen aannemen van 'vruchtbare leeftijd', en dan vooral getrouwde dertigers.

Een onderzoek van de Universiteit van Zürich uit 2022 beaamt deze geluiden. Zo bleek dat werkgevers kinderloze vrouwen nog steeds als een risico zouden beschouwen als ze in de vruchtbare leeftijd zijn, iets die zij een ‘maybe baby’ noemden. "Managers zijn mogelijk van mening dat jonge vrouwen risicovolle investeringen zijn, gezien de verwachte kosten van langdurig verlof, verstoring van de werkplek of personeelsverloop als gevolg van nieuw moederschap", opperen de onderzoekers. "We veronderstelden dat dit mogelijke risico zorgt voor terughoudendheid om jonge vrouwen contracten voor langere termijn aan te bieden."

Tweestrijd

Ondanks dat zwangerschapsdiscriminatie wettelijk verboden is, worden veel vrouwen er nog steeds door getroffen. Open zijn over je kinderwens lijkt een risico te zijn voor je carrière. Maar hier stopt het niet. Zelfs als je geen kinderwens hebt, kan de 'motherhood penalty' je professionele groei belemmeren. Hoewel we grote vooruitgang hebben geboekt wat betreft vrouwenrechten, is het cruciaal om dit fenomeen te doorbreken, zodat in de toekomst alle kansen gelijk zijn.