Alicia Vikander (29) is de nieuwe Lara Croft. De Zweedse actrice heeft alles in huis om voorganger Angelina Jolie – op zijn minst – te evenaren. “De dag dat ik voor het eerst mijn eigen gewicht kon optillen, had ik het gevoel dat ik ook mentaal de hele wereld aankon.”
Lara Croft, dat was nou net een rol die je niet zou verwachten van Alicia Vikander. De donkerharige Zweedse actrice heeft immers een reputatie als de nieuwste ‘It-girl’ van de arthousecinema sinds ze twee jaar geleden een Oscar scoorde met haar rol als moedige echtgenote van een transgender (gespeeld door Eddie Redmayne) in The Danish Girl.
Acteertalent
Toch staat Alicia ook weer niet mijlenver af van de actieheldin die ze gestalte geeft in haar nieuwste film Tomb Raider. Zo prijst regisseur Derek Cianfrance van The Light Between Oceans – waarin Alicia acteert tegenover haar huidige echtgenoot Michael Fassbender – haar lef om zich emotioneel bloot te geven. “Ik dacht: wow, hier is iemand die niet bang is voor risico’s.” Arthousediva Charlotte Rampling, die vorig jaar met haar samenwerkte in Euphoria, roemt haar brutale sensualiteit en wilde energie – “rauw en tegelijk volledig gecontroleerd, want dat moet in dit vak”. En neem Alicia’s favoriete locatie tijdens het filmen van haar Engelstalige debuut Anna Karenina (met Keira Knightley in de titelrol): een set op het platteland buiten Sint-Petersburg, waar ze vijf dagen in een blokhut verbleef, zonder stromend water en mét beveiligers die de wilde wolven en beren in het gebied op afstand moesten houden.
Grimmige opnamedagen
Verkijk je dus niet op haar zachte, meisjesachtige uitstraling, want daarachter gaat een sexy durfal schuil, compleet met avontuurlijke inslag. Die misschien zelfs een beetje de kunst afkeek van Lara Croft, want deze excentrieke archeologe van adellijke afkomst blijkt al jaren een goede bekende. Als puber in Göteborg speelde Alicia namelijk verwoed de Lara Croft video game met vriendinnen. Een kick, vertelt ze: “Ik vond haar geweldig vanwege haar slimheid, sterke wil en overlevingsinstinct. En omdat ze een vrouw was natuurlijk.”
In de voetstappen van Angelina Jolie
Maar zelf in de sexy hotpants stappen van Angelina Jolie, die van Lara Croft een iconisch personage maakte in twee films met een gezamenlijke opbrengst van bijna een half miljard dollar, dat is toch weer andere koek. Hoe gedurfd de onderneming was, besefte Alicia pas goed toen ze haar moeder Maria Fahl-Vikander – in Zweden een vooraanstaand theateractrice – over haar rol vertelde. “Ik dacht dat ik haar moest uitleggen wie Lara Croft was, maar ze zei onmiddellijk: ‘Ja ja, Angelina deed dat!’ Op dat moment wist ik dat we echt met een gloednieuw verhaal moesten komen.”
De nieuwe film
Dat hadden de makers ook begrepen, dus in plaats van weer een ‘sequel’ is de nieuwe film een zogenaamde ‘prequel’, die helemaal naar de huidige tijd is getrokken. We ontmoeten Lara, dochter van de steenrijke Lord Henshingly Richard James Croft en Lady Amelia Croft, als jonge studente met een stevig trauma: al zeven jaar gaat ze gebukt onder de verdwijning van haar vader tijdens een archeologische expeditie. Om in haar eigen onderhoud te voorzien, jakkert ze als fietskoerier door de straten van Oost-Londen. Ze weigert haar vader op te volgen in zijn zakelijke imperium én te geloven dat hij echt dood is. Om meer te weten te komen over zijn lot, besluit ze op zoek te gaan naar zijn laatst bekende reisdoel: een legendarische graftombe op een mythisch eiland.
“Op den duur zag ik zo blauw van de kou dat we scènes moesten overdoen”
Zo begint een levensgevaarlijke missie, die breed wordt uitgemeten op het bioscoopscherm. Het is het resultaat van 95 grimmige opnamedagen, waarvan de meeste zich afspeelden op een uitgestrekte filmset in de buurt van Kaapstad en maar liefst vijftien volledig in het water. Niet direct een pretje. “De crew bleef maar water over me heen gooien en me tussendoor afdrogen was er niet bij, want dan schijn je juist verkouden te worden”, rilt Alicia bij de herinnering. “Op den duur zag ik zo blauw van de kou dat we scènes moesten overdoen. Nóg langer in het water dus.”
Geen spijt
Maar spijt? Geen haar op haar mooie hoofd, en dat echt niet alleen vanwege haar ongetwijfeld zeer royale salaris. “Ik hou erg van arthouse, maar als klein meisje was ik dol op van die heerlijke grote popcornfilms à la Indiana Jones. Het was te gek om nu zelf deel uit te maken van zo’n kolossaal circus, juist ook omdat het totaal anders was dan alles wat ik hiervoor heb gedaan. Ik weet nog dat ik samen met Walton Goggins, die slechterik Mathias speelt, vóór de opnamen een kijkje mocht nemen op de set met de graftombe. Daar zagen we ook een reusachtige pagode, een sarcofaag en allerlei andere spannende dingen. We voelden ons net twee kinderen in een pretpark, echt magisch!”
Op zoek naar zichzelf
Los van water en kou vond Alicia het fysieke aspect van haar rol vooral heel leuk. “Ik heb een balletachtergrond, dus toen ik vier maanden vóór de opnamen ging trainen om in vorm te komen, leek het bijna alsof ik terug was in mijn oude dansklas. Al was dit nóg intenser. Als je aan allerlei touwen hangt, is het bijvoorbeeld veel lastiger om je bewegingen te coördineren dan op de grond. Het bijzondere was dat ik door al mijn geploeter geleidelijk aan een heel nieuw, supergespierd lichaam kreeg. De dag dat ik voor het eerst mijn eigen gewicht kon optillen, had ik het gevoel dat ik ook mentaal de hele wereld aankon!”
Ook inhoudelijk was er meer dan genoeg aan haar personage te beleven, benadrukt ze. “Lara komt uit een bevoorrechte familie, maar in plaats van te kiezen voor een jetsetbestaan, wil ze uitzoeken wie ze zelf is en welk leven echt bij haar past. Dat sprak me enorm aan. En ik vond het mooi dat ze in het begin nogal cynisch is, maar gaandeweg haar reis steeds opener wordt en weer durft te geloven in zichzelf en in het geluk.”
Zweden
O jawel, ook Alicia heeft een tijd gekend dat ze ‘op zoek was naar zichzelf’. Al had dat niets te maken met de scheiding van haar ouders toen ze nog een peuter was, want vader Svante Vikander – een psychiater – heeft altijd een warm contact met haar gehouden en Alicia heeft ook een nauwe band met zijn andere kinderen. Na een jeugd gewijd aan ballet – ze was vanaf haar negende verbonden aan de koninklijke balletacademie in Stockholm – lag ze bovendien vast op koers om danseres te worden, tot die droom rond haar achttiende in duigen viel door een serie rug- en voetblessures. Haar eerste reflex was: vol gaan voor acteren. Dat deed ze namelijk ook al jaren, als kind in producties als The sound of music en als tiener in matige Zweedse tv-series. Alleen leek dat geen reële optie meer toen ze tot twee keer toe werd afgewezen door de toneelschool.
“Ik besefte dat het lot me deze ene kans had gegeven om te laten zien wat ik kon”
Maar net toen ze zich moedeloos had ingeschreven voor een studie rechten, vroeg de Zweedse Lisa Langseth haar voor de hoofdrol in haar debuutfilm Pure. Het is het trieste verhaal van een jonge vrouw, eerst als slet aan de schandpaal genageld door haar omgeving en daarna gebruikt en afgedankt door de dirigent van het plaatselijke symfonieorkest op wie ze verliefd is geworden. Een pittige uitdaging waar Alicia onmiddellijk bovenop sprong: “Ik besefte dat het lot me deze ene kans had gegeven om te laten zien wat ik kon.”
Haar ene pijl belandt recht in de roos en levert Alicia in 2011 de Zweedse prijs voor beste actrice op. De Britse regisseur Joe Wright ziet Pure en cast haar prompt in een mooie rol als bedrogen echtgenote in Anna Karenina. En dan gaat het hard. Inmiddels is Alicia twintig films verder, en een ster van formaat.
#MeToo
Niet verwonderlijk dat ze bij haar entree in Hollywood ook Harvey Weinstein op haar pad vond. De inmiddels in ongenade gevallen producent was bijzonder enthousiast toen regisseur Justin Chadwick in 2016 zijn oog op Alicia liet vallen voor de hoofdrol in de door hem geproduceerde film Tulip Fever (over de tulpenkoorts in het Amsterdam van de Gouden Eeuw). En spoorde tijdens een besloten lunch haar tegenspeler Dane DeHaan aan veel tijd met haar door te brengen, omdat een romantisch drama als dit nu eenmaal staat of valt bij de onderlinge chemie. Waarop DeHaan, die een jonge schilder speelt, naar verluidt antwoordde dat geloofwaardig schilderen nog weleens lastig kon worden. ‘Maar verliefd worden op Alicia is ongelofelijk eenvoudig. Ik denk niet dat ik daar een zware dobber aan heb.’
Weinstein
Of ze zelf het doelwit is geweest van Weinsteins seksueel opdringerige gedrag, daarover zwijgt Alicia in alle talen. En vermoedelijk wordt ze ook niet graag herinnerd aan de foto’s waarop ze tegen hem aangevlijd staat op verschillende galafeesten. Maar ze sloot zich wel op haar eigen manier aan bij de #MeToo-beweging, namelijk door samen met een kleine zeshonderd andere Zweedse actrices haar naam te zetten onder een open brief in de krant Svenska Dagbladet. Hierin verwijten ze regisseurs, producenten, theatermanagers en politici te weinig te hebben gedaan om seksueel misbruik van vrouwen te voorkomen en zelfs willens en wetens te hebben samengewerkt met daders over wie al veel langer geruchten gingen. De vrouwen roepen op tot een zerotolerancebeleid waar het gaat om seksueel wangedrag en tonen zich zelf ook strijdbaar: ‘We zullen niet langer zwijgen en de schaamte daar leggen waar ze hoort: bij de daders en degenen die hen beschermen. We weten wie jullie zijn.’
“Ik ga niet met een volstrekt onbekende over mijn privéleven praten”
Emotionele reserves
Intussen zijn er natuurlijk genoeg mannen die zich net als DeHaan gewoon tot Alicia aangetrokken voelen, en bepaald niet de minsten. Hunk Alexander Skarsgård, onder andere bekend van de tv-series True Blood en Big Little Lies, heeft het tussen 2012 en 2014 zo van haar te pakken dat hij al trouwplannen maakt. Maar het loopt anders: in maart 2014 ontmoet Alicia op het filmfestival van Toronto de Duits-Ierse steracteur Michael Fassbender, eerder in één adem genoemd met beroemde dames als Naomi Campbell en Zoë Kravitz. Het is meteen raak. Als ze eind 2014 samen in Australië zijn om The Light Between Oceans op te nemen, worden ze met de armen om elkaar heen gespot, wandelend langs Sydney’s beroemde Bondi Beach. Vanaf dat moment zijn ze onderhand net zo’n hot setje als Brangelina was.
Uit de media
Maar hoe weinig emotionele reserves Alicia ook mag tonen op het bioscoopscherm, in de media houdt ze zich stug op de vlakte als het om intimiteiten gaat. Net als haar Michael, die in een interview zegt: “Ik ga niet met een volstrekt onbekende over mijn privéleven praten, zolang ik daar geen goede reden voor heb. Waarom zou ik?” De twee doen hun uiterste best om zich niet samen te vertonen, tot de uitreiking van de Golden Globes en vervolgens de Oscars in 2016, waarvoor ze allebei zijn genomineerd. Als Alicia hoort dat zij het gouden beeldje krijgt, is er één publieke kus, ergens tussen mond en wang. Daarna houden ze zich weer maximaal schuil om na een geheime verloving ook in het geheim te trouwen, op 14 oktober 2017 op Ibiza.
Wie Alicia en Michael dolgraag in het wild wil tegenkomen, kan het best mikken op Londen, want daar schijnen ze samen te wonen in het appartement dat zij vorig jaar kocht. Maar gezien hun bloeiende carrières is de kans levensgroot dat minstens een van beiden elders op de wereld op een filmset staat. Op de vraag of haar man er geen moeite mee had dat ze voor Tomb Raider zo lang van huis was, houdt Alicia het graag kort: “Hij begrijpt het.”
Lees ook: ‘Sex and the City’-ster Cynthia Nixon wordt mogelijk gouverneur New York
