Je kunt bijna met 100 procent zekerheid zeggen dat iedereen zich sinds de pandemie wel een keer vermoeid voelde. Niet zo gek, met alle maatregelen, lockdowns en zelfs een keer een avondklok. Maar hoe weet je eigenlijk of je vermoeid bent, of ‘slechts’ moe? Er is blijkbaar een verschil tussen beiden.
Verschil tussen vermoeid en moe
Moeheid is volgens klinisch voedingsdeskundige Sarah Di Lorenzo iets dat we over het algemeen allemaal op een dag ervaren. “Zeker wanneer ons cortisolniveau een dipje heeft”, vertelt ze aan Body+ Soul. “Vaak is dat rond 4 uur ’s middags of wanneer je bijna naar bed gaat.” Bij vermoeidheid is er iets anders aan de hand. “Dit betekent dat je dagelijks een laag energieniveau hebt.” Vaak ervaart iemand dat vermoeide gevoel al maanden en verbetert het niet wanneer iemand acht uur heeft geslapen.
Wanneer je moe bent, ervaar je simpelweg alleen dat: moeheid. Bij vermoeidheid is dat wel anders. Je kunt dan verscheidene emotionele en mentale symptomen ervaren. Denk aan duizeligheid, wazig zien, spierpijn, verminderde eetlust, slechte concentratie, problemen met het kortetermijngeheugen en zelfs een verminderde hand- en oogcoördinatie.
Dit is het beste tijdstip om te gaan slapen voor een gezond hart
Wat te doen?
Wanneer je moe bent is het heel simpel wat je kunt doen: rusten. Bij vermoeidheid ligt dat wederom wat complexer. “Ik raad iedereen die aan vermoeidheid lijdt aan om een routinebloedonderzoek te laten doen”, vertelt Di Lorenzo. Volgens de klinisch voedingsdeskundige is dit de beste manier om te checken wat bepaalde tekortkomingen van je lichaam kunnen zijn. Zij vindt het belangrijk om een aantal zaken dan uit te sluiten. “Ik kijk dan specifiek naar de vitamine D-spiegels van mijn patiënten, ijzergehalte en eventuele virussen, zoals het Epstein-Barr-virus, een virus dat al tijden in verband wordt gebracht met het chronische-vermoeidheidssyndroom.”
Voeding
Als je te maken hebt met vermoeidheid is het bovendien ook belangrijk om je leefstijl onder de loep te nemen. “Zelfs zoiets simpels als te weinig water drinken wordt gelinkt aan vermoeidheid”, weet Di Lorenzo. Daarnaast kunnen ook andere voedingsmiddelen vermoeidheid verergeren, maar er is ook eten dat het kan verminderen.
Voedingsmiddelen om te vermijden:
- Suiker: dit remt de aanmaak van orexin. Dit stofje zorgt ervoor dat we ons wakker voelen. Hoe meer suiker je eet, hoe slaperiger je je daarom kunt voelen.
- Alcohol: ze noemen het dan wel een slaapmutsje, maar dat is het niet. Ja, je slaapt makkelijker in, maar de kwaliteit van je slaap is een stuk slechter.
- Verzadigde vetten: lekker, maar niet goed voor je slaap. Als je vetrijke maaltijden nuttigt, komt er cholecystokinine vrij. Dit stofje helpt de spijsvertering op gang, maar maakt wel slaperig.
- Geraffineerde koolhydraten: deze koolhydraten zet je lichaam om in suiker, dus ook dan komt orexin kwijt. Je hoorde het vast al vaker, maar om die reden kun je beter volkoren granen eten, zoals volkorenpasta, volkoren rijst en ga zo maar door. Dit breekt je lichaam minder snel af, waardoor er een minder grote suikerdip ontstaat.
Voedingsmiddelen om juist wel te eten:
- Eieren: boordevol eiwitten en dat heeft een mooi voordeel: het bevat lucine. Dit aminozuur stimuleert de energieproductie.
- Andere proteïnen: eiwitten zorgen ervoor dat je bloedsuikerspiegel stabiel blijft. Kies in dit geval alleen wel voor magere eiwitten. Denk aan zeevruchten, kip, lamsvlees of kalkoen. De vega’s onder ons zouden kunnen kiezen voor tofu.
- Bananen: dit fruit bevat van nature veel B6, vezels en koolhydraten. Het is daarmee een natuurlijke energiebron. Wees overigens niet bang dat de koolhydraten een suikerdip kunnen veroorzaken. De suiker in de banaan is gekoppeld aan de vezels dus de energie komt langzaam vrij, net zoals bij volkoren granen.
- Peulvruchten: bonen, linzen en erwten zitten boordevol vezels. Je lichaam verteert ze langzaam en dat betekent opnieuw dat er geen dip in je suikerspiegel wordt veroorzaakt.
Bron: Body + Soul | Beeld: Cottonbro
