In vertrouwen: 'Na die burn-out ging ik mijn hart volgen'

"Ik weet nog goed dat ik een freelance werkklus deed voor een vriendin. Ze maakte een kleine opmerking, maar die kwam bij mij zo zwaar binnen dat ik vervolgens een aantal dagen huilend op bed lag."

Femke (39, getrouwd, moeder van een dochter van 5 en een zoon van 3) kwam in een flinke burn-out terecht. Het heeft ervoor gezorgd dat ze eindelijk haar hart durft te volgen.

Begin van de burn-out

Femke: "Ik herinner me een moment dat ik in de tuin zat en mijn man een verhaal vertelde. Ik zag hem praten, hoorde hem praten, maar wat hij te zeggen had ging compleet langs me heen. Ik dacht alleen maar: ik ben te moe om antwoord te geven. Ik staarde voor me uit en had geen energie om ook maar iets van interactie aan te gaan. Ook weet ik nog goed dat ik een freelance werkklus deed voor een vriendin, en dat ik toen ze me feedback gaf merkte dat ik mezelf niet was. Ze maakte een kleine opmerking, maar die kwam bij mij zo zwaar binnen dat ik vervolgens een aantal dagen huilend op bed lag, omdat ik dacht dat ik helemaal niks kon.

Na de geboorte van ons tweede kind kreeg ik te maken met burn-outklachten, dat is nu drie jaar geleden. Maar eigenlijk zat ik al eerder in een stressvolle periode, omdat ik niet op de natuurlijke manier zwanger kon worden. En toen ik eenmaal zwanger was, kreeg ik last van depressieve buien.

Ik werkte in de fashionbranche als marketing- en communicatiemanager. Het was een klein bedrijf en ik was verantwoordelijk voor veel verschillende dingen: van het plannen van fotoshoots, tot productfoto’s bewerken en flyers opmaken. Mijn werk was leuk en heel breed, maar ik legde de lat voor mezelf zo hoog dat het altijd voelde alsof ik tekortschoot – zowel thuis als op mijn werk. Ik had net een kind gekregen en dat kostte me thuis al mijn energie. Er bleef geen energie of lucht meer over voor mezelf. Ik merkte dat ik steeds vermoeider begon te worden. Op sommige dagen was ik zo moe dat ik helemaal niets wilde. Als ik buiten een vogel hoorde fluiten, werd ik daar niet blij van maar juist geïrriteerd. Alles voelde gewoon ZWAAR. Vaak lag ik op bed voor me uit te staren of probeerde ik te mediteren. Ik dronk vaker een wijntje om dat gevoel te verdoven, al wist ik natuurlijk dat het geen oplossing was.

Altijd onzeker

Toen ik op mijn werk aangaf dat ik niet goed in mijn vel zat, reageerde mijn werkgever begripvol en zei: ‘Neem anders lekker een weekje vrij om een beetje tot jezelf te komen.’ Dat deed ik, maar een week was natuurlijk helemaal niet lang genoeg. Op advies van mijn baas ben ik zelfs een keer gaan mountainbiken omdat dat zou helpen. Het hielp inderdaad om uit mijn hoofd te komen, maar ik heb me fysiek nog nooit zo afgemat gevoeld. Verder had ik in die tijd allerlei ‘rituelen’ om los te laten. Bijvoorbeeld door op te schrijven wat ik los wilde laten en het papier te verbranden. Of onder de douche te visualiseren dat alle negativiteit met het water werd weggespoeld. Het was een geluk bij een ongeluk dat ik uiteindelijk tijdens een reorganisatie mijn baan kwijtraakte. In eerste instantie voelde ik me opzijgezet en verdrietig, maar later voelde het als een geschenk uit de hemel omdat ik op het randje van een burn-out balanceerde. Collega’s reageerden begripvol en meelevend op het moment dat ik het ze vertelde. Daarna heb ik niet veel contact meer met ze gehad, want ik was binnen het bedrijf veruit de jongste en buiten het werk was er niet echt een klik.

Achteraf denk ik dat de burn-out ontstond door een combinatie van factoren. Maar het was vooral mijn gevoel van onzekerheid dat eraan ten grondslag lag. Ik heb altijd het gevoel gehad dat ik niet goed genoeg was. Tijdens mijn mode-opleiding spijbelde ik soms omdat ik niet naar school durfde, omdat er zo kritisch naar m’n werk werd gekeken en ik bang was dat ik iets verkeerd deed. Eigenlijk was ik altijd bang dat er opeens iemand achter zou komen dat ik helemaal niks kon. Soms had ik er nachtmerries van.

Kort lontje

Misschien is het allemaal terug te voeren op mijn jeugd met een dominante stiefvader. In zijn ogen moest ik alles altijd goed doen, anders ontplofte hij. Hij liet me als kind zo op mijn tenen lopen dat ik me heb aangeleerd om mezelf klein te maken, en dat ben ik altijd blijven doen. Ik werd daardoor heel perfectionistisch en ontzettend kritisch op mezelf. Daar ben ik heel lang voor in therapie geweest, maar de gevolgen kreeg ik op mijn vijfendertigste dus alsnog op mijn bord. Ik herkende mezelf haast niet meer terug. Ik veranderde in een negatief, nukkig mens met een kort lontje. Dat moet mijn man ook zeker gemerkt hebben, maar gelukkig is hij altijd achter me blijven staan. Op mijn meest onzekere momenten zei ik tegen hem: ‘Als jij liever voor iemand anders kiest, begrijp ik dat.’ Maar hij is een lieve, betrouwbare man die altijd koos voor mij. Dat mijn vriendinnen me niet hebben laten vallen, kan ik beter begrijpen, want tegen vrienden ben je meestal liever dan voor je man. En zij zagen me niet op de momenten dat het echt heel slecht met me ging. Dan sprak ik gewoon niks af. Een van mijn beste vriendinnen had wel begrip voor mijn situatie, maar echt snappen deed ze het ook niet. Ze vond het moeilijk te begrijpen dat ik me zo vreselijk voelde, terwijl ik in haar ogen zoveel had om blij mee te zijn.

De grote switch

Ik ben enorm met mezelf aan de slag gegaan om me weer beter te voelen. Dat was soms een flinke opgave, omdat ik eigenlijk alleen maar op de bank kon zitten en voor me uit staren. Een paar dingen hielpen me gelukkig. Ik ging naar een natuurkundig therapeut die sint-janskruid voorschreef, waar ik rustiger van werd. Meditatie gaf me ook veel rust – dat deed ik soms wel uren achter elkaar. Verder hielp het om te bewegen, buiten een wandeling maken bijvoorbeeld. De hele dag vroeg ik me af: waar word ik nou blij van? En dat probeerde ik dan zoveel mogelijk te doen. Gelukkig was mijn man daarin enorm ondersteunend. Toen ik op een gegeven moment begon na te denken over ander werk, zei hij: ‘Doe vooral wat goed voor jou voelt!’ Fotografie heeft altijd mijn interesse gehad. Ik vind het heerlijk om creatief bezig te zijn en concepten te bedenken. De wereld is al lelijk genoeg, daarom maak ik graag verhalen of beelden die mooier zijn dan de werkelijkheid, waar je een goed gevoel van krijgt. Wanneer ik fotografeer ben ik niet alleen bezig met een mooi plaatje maken en een tof idee bedenken, maar ook met de styling, kleding, het decor en dingen maken die ik in de shoot wil gebruiken. Zo kan ik mijn creativiteit en ervaring op diverse vlakken heel breed inzetten.

Ik heb er ooit wel aan gedacht om een fotografie-opleiding te gaan doen, maar dat werd me altijd afgeraden door mijn omgeving. ‘Er valt geen droog brood in te verdienen’, zeiden mensen. En omdat ik wist dat het niet makkelijk was om met zo’n creatief vak je geld te verdienen, heb ik de stap nooit durven zetten. Ook al wist ik hoe leuk ik het vond toen ik tijdens mijn mode-opleiding een minor volgde die met fotografie te maken had, en was ik in mijn werk veel met beeld bezig geweest. Maar langzaam begon het idee om toch iets met fotografie te gaan doen weer te groeien, en ik schreef me in voor een fotografie-opleiding.

Financieel is het een flinke aderlating. Ik kom uit een goed betaalde baan en mijn tijdelijke uitkering is maar 70 procent van mijn salaris. Om een beetje uit te komen, leg ik er maandelijks zo’n duizend euro van mijn spaargeld bij. Maar ik wil nu even eerst aan mezelf denken in plaats van me druk te maken over financiën. Ik merk hoeveel het met me doet om met iets bezig te zijn waar ik zoveel passie voor voel. Ik ben een ander mens, mijn man ziet het ook. Ik ben vrolijker en heb niet meer zo’n kort lontje. Mijn opleiding vind ik zo verschrikkelijk leuk dat ik mijn huiswerkopdrachten soms wel vijf keer doe omdat ik er zoveel energie van krijg. Kunstwerkjes maken vanuit een eigen concept vind ik het allerleukste om te doen. Zoals een studioshoot die helemaal klopt, met beelden waar je langer naar wilt kijken.

Ik droom ervan om ooit met fotograferen en schrijven – daar ben ik inmiddels ook mee begonnen – mijn geld te verdienen. Misschien mijn eigen studio beginnen en fotograferen in opdracht voor mooie tijdschriften. Dat lijkt me echt fantastisch. Laat de toekomst maar komen!

Bron: Marie Claire (Merel Brons) | Beeld: iStock